«زیباشناسی موج‌نوی سینمای ایران» واکاوی دسته‌بندی‌های سبکی و زیباشناسانه موج‌نوی سینمای ایران و ارتباط با ادبیات و هنر نوگرای ایران.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناسیِ ارشدِ رشتۀ سینما؛ مدرّسِ دانشگاهِ جامعِ علمی‌وکاربردی.

10.30480/dam.2021.1440.1337

چکیده

طرح مفاهیم نو و نیز قالب‌های بیان تازه در سینمای ایران در دهه‌های 1330 تا 1350 در ارتباط با طرح نوگرایی در ادبیات و هنر نوگرای ایران در همین دهه‌ها بود. به‌عبارت‌دیگر جریان موج‌نوی سینمای ایران به‌عنوان بخشی از روند نوگرایی فرهنگی در جامعه ایران و ذیل هنر نوگرای ایران قابل ‌مطالعه و تحلیل است. یکی از راه‌های بررسی این ارتباط مطالعه پیرامون مشابهت‌های زیباشناسانه و سبکی در موج‌نوی سینمای ایران و در گونه‌های ادبی و هنری نوگرای ایران معاصر است. گرچه در بسیاری موارد جریان موج‌نوی سینمای ایران به‌لحاظ زیباشناسانه مکتبی یکپارچه انگاشته شده است اما این جریان شیوه‌های سبکی و زیباشناسانه گوناگونی را پوشش می‌دهد. دسته‌بندی‌های گوناگون سبکی از فیلم‌سازان براساس بستر فرهنگی و اجتماعی رشد فیلم‌ساز، خواستگاه طبقاتی و میزان تحصیلات و تأثیر جریان‌های فرهنگی و ادبی دوران در این جریان قابل‌اعمال است. این نوشتار نخست به واکاوی گرایش‌های زیباشناسانه رایج در جریان اصلی و جریان پیشگامان موج‌نو در سال‌های 1357-1337 می‌پردازد. در ادامه ارتباط این گرایش‌ها را با دسته‌بندی‌های گوناگون زیباشناسانه در جریان نوگرایی در هنر و ادبیات و شعر معاصر ایران بررسی می‌کند. نوشتار با نگاهی تاریخی تحلیلی ارتباط میان تقسیم‌بندی زیباشناسانه و سبکی در جریان موج‌نوی سینمای ایران و تأثیر آن از دسته‌بندی‌های رایج زیباشناسانه در جریان‌های ادبی هنری نوگرای ایران در دهه‌های 1350- 1330 را بررسی می‌کند و به بحث و نتیجه‌گیری می‌پردازد. با توجه به تحلیل تاریخی و رویکرد توصیفی به‌کار رفته روش تحقیق این نوشتار را می‌توان توصیفی تحلیلی با رویکرد تاریخی و جامعه‌شناسانه دانست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

"Aesthetics of the new wave of Iranian cinema" Analysis of Stylistic and Aesthetic Categories of the New Wave of Iranian Cinema and its Relationship with Modern Iranian Literature and Art

نویسنده [English]

  • bijan kasraian
چکیده [English]

Abstract:
The new wave of Iranian cinema was emerged from the growth of modernity and modernization of Iran and the world from the 1950s to the1970s. This current can be studied and analyzed as part of the modernization process in Iranian culture and art and under modern Iranian contemporary art. One way to study this relationship is to study the aesthetic and stylistic similarities between the new wave of Iranian cinema and the modern literary and artistic genres of contemporary Iran. The new wave of Iranian cinema covers a variety of stylistic and aesthetic practices. Various stylistic categories of filmmakers in this process can be applied based on the cultural and social context of the filmmaker's growth, social class, level of education, and the influence of cultural and literary currents of the time. This article first examines the common aesthetic tendencies in the mainstream and the pioneers of the new wave in the years (1959-1979). Then an analytical historical perspective examines the relationship between aesthetic and stylistic divisions in the new wave and its impact on the common aesthetic categories in modern Iranian literary and artistic currents from the decade (1950-1970) and discusses and concludes. According to the historical analysis and descriptive approach used in this paper, the research method of this paper can be considered as an analytical descriptive with a historical and sociological approach.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Modernism
  • new wave Poetry
  • Tudeh Party
  • The War Rooster Magazine
  • اکبری، مینا (1394)، موج‌نو، گفتگوی مسعود کیمیایی و داریوش مهرجویی، تارنمای مدومه، چهارشنبه 10 مهر
  • پاکباز، روئین (1383)، نقاشی ایران از دیرباز تا امروز، چاپ سوم، تهران: انتشارات زرین و سیمین،
  • جاهد، پرویز (1380)، نوشتن با دوربین، رودررو با ابراهیم گلستان، تهران: نشر اختران
  • درستکار، رضا، موج‌ها و جریان‌های اصلی در سینمای هفتادساله ایران، فصل‌نامه فارابی شماره (اول)، سال دهم، صفحه‌های 7-42
  • شمیسا، سیروس، حسین پور، علی (1380)، جریان سمبولیسم اجتماعی در شعر معاصر ایران، فصل‌نامه مدرس، دوره 5. شماره (3). پاییز 1380، صفحه‌های:27-42
  • لنگرودی، شمس (1371)، تاریخ تحلیلی شعر نوج 1، چاپ اول، تهران: نشر مرکز.
  • لنگرودی، شمس (1371)، تاریخ تحلیلی شعر نوج 2، چاپ اول، تهران: نشر مرکز.
  • میرعابدینی، حسین (1392)، صدسال داستان‌نویسی ایران، جلد 1، چاپ دوم، تهران
  • Hamid, 2007.Masters and Masterpieces of Iranian Cinema.Mage Publishers
  • Rose. 2007.Real fictions.www.how.de.com.02, 08.2007
  • Naficy Hamid.2011. A Social History of Iranian Cinema: duck university press. 2011. Volume2: The Industrializing Years, 1941–1978.
  • cgie.org.ir/fa/news/5396. به‌یاد جلال آل‌احمد. گفت‌وگو با همایون کاتوزیان. دائره‌المعارف بزرگ اسلامی
  • dw.com/fa-ir/گفت وگو-با-داریوش-آشوری-بخش-دوم--آشنایی-با-جلال-آل-احمد-و-خلیل-ملکی
  • bbc.com/persian/arts/2015/10/151009_l41_cinema_taghi_mokhtar_speech