طنز کلامی در آثار نمایشی وودی آلن: رویکردی تحلیل گفتمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی دانشگاه هنر، استاد یار دانشکده سینما و تئاتر

2 کارشناس ارشد ادبیات نمایشی، دانشکده ی هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران

چکیده

این مقاله کوششی برای شناخت طنز کلامی در آثار وودی آلن است. برای تحقق این هدف، گروهی از ابزارهای زبانی مانند پیش انگاری، استلزام، استنتاج و نیز بافت که سبب پیدایش طنز کلامی شده اند، بررسی و تحلیل می شود. پرسش های پژوهش عبارتند از: «کدام یک از فنون زبانی در شکل گیری طنز کلامی مؤثر بوده اند؟» و «طنز کلامی و کاربرد آن چگونه بوده است؟». وودی آلن کارگردان کمدی و طنزپرداز نام آشنای آمریکاست. طنز و بازیگوشی آلن آمیزه ای از نخبگی و معصومیت تجربی خاص خود اوست. آلن به شکلی خلاقانه، تخیل بصری اش را با بوطیقایی گویای دنیایی از واقعیت ها و معناهای ناشناخته درهم می آمیزد و عدم امنیت را به نمایش می گذارد و از آن استفاده می کند. این مقاله در چارچوبی زبان شناختی، به بررسی شیوه های شکل گیری طنز کلامی و انتقادی آلن می پردازد. پس از تعریف طنز کلامی و نظریه های سه گانه ی موجود، این مفهوم در حوزه ی معنی شناسی و کاربردشناسی بررسی شده است، و در نهایت، پس از تبیین چارچوب های نظری، نمایشنامه های از این آب ننوشید و جاده ی ریور ساید بررسی و تحلیل و الگوی غالب در خلق فضاهای طنز معرفی شده اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Verbal Humor of Woody Allen Drama: Discourse Analysis Approach

نویسندگان [English]

  • Hamid Dehghanpour 1
  • Razieh Farmani 2
چکیده [English]

In the current paper, after reviewing verbal humor, I have put forth this concept through the lens of semantics and pragmatics. Having set a theoretical foundation, I have analyzed “Don’t Drink the Water” and “Riverside Drive”, two of Allen’s plays, and I have tried to show verbal humor patterns and mechanisms in his works. Allen, creatively and seamlessly, has woven his visual imagination into a poetics stemmed from both reality and unknown concepts, depicts insecurity and makes use of it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dramatic Literature
  • Verbal Satire
  • Semantics
  • Linguistics
  • Discourse Analysis
- آلن، وودی (1391)، دوباره اون آهنگو بزن سم/ از این آب ننوشید، ترجمه ی بهرنگ رجبی، چشمه، تهران.
- ــــــ (1391)،
ریورساید درایو، ترجمه ی مجید مصطفوی، نیلا، تهران.
- الام، کر (1382)،
نشانه شناسی تئاتر درام، ترجمه ی فرزان سجودی، قطره، تهران.
- پلارد، آرتور (1378)،
طنز، ترجمه ی سعید سعیدی پور، چاپ سوم، نشر مرکز، تهران.
- حلبی، علی اصغر (1365)،
مقدمه ای بر طنز و شوخ طبعی در ایران، پیک ترجمه و نشر، تهران.
- خیرخواه، کامل (1355)، «تورات چگونه تحریف شد»،
مجله ی درس هایی از مکتب اسلام، تیر 1355، سال هفدهم، شماره ی 7، صص. 472-468
- سلیمانی، محسن (1391)،
اسرار و ابزار طنزنویسی، سوره مهر، تهران.
- صفوی، کوروش (1387)،
درآمدی بر معنی شناسی، سوره مهر، تهران.
- فیستر، مانفرد (1382)،
نظریه و تحلیل درام، ترجمه ی مهدی نصرالله زاده، مینوی خرد، تهران.
- مقدم، سونا (1387)،
بررسی سبک زبان شناسی آثار کمدی اسکار وایلد با تمرکز بر دو نمایشنامه: اهمیت ارنست بودن و بادبزن خانم ویندرمیر، پایان نامه ی کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی (دانشکده ی هنر و معماری).
- میر صادقی، میمنت (1385)،
واژه نامه ی هنر شاعری، مهناز، تهران.
- یارمحمدی، لطف الله (1386)، گفتمان شناسی رایج و انتقادی، هرمس، تهران.
- یول، جورج (1391)،
کاربردشناسی زبان، ترجمه ی محمد عموزاده مهدیرجی و منوچهر توانگر، سمت، تهران.
- یول، جورج (1379)،
کاربردشناسی زبان، ترجمه ی محمد عموزاده مهدیرجی و منوچهر توانگر، سمت، تهران.
- Fromkin, Victoria & Robert Rodman & Nina Hayams (2003), an introduction to languge, United States: Thomson.
- Grice, Paul (1975), ‘Logic and Cnversation’, in Sintax and Semantics, Cole, p. and Morgan, J. (eds.), Vol. 3: Speech Acts, New York: Academic Press, pp. 41-56.
- Herman, Vimala (1998), ‘Turn Management in Drama’, in Exploring the Language of Drama: From Text to Context, Culpeper, Jonathan – Mick Short and Peter Verdonk (eds.), London: Routledge, pp.19-33.
- Levinson, Stephen C. (1983), Pragmatics; Cambrige University.
- Ritchie, Graem (2004), The linguistic Analaysis of jokes, New York: Routledge.
- Ross.Alison (1998), the language of Humor; Londan: Routledge.
- Short, Mick (1989), Discours analysis and the analysis of dram, London: Oxford University press.
- Woody, Allen (1967), Don’t Drink Water, New York, Grove.
- Woody, Allen (2003), Three One-Act Play, New York, G.K.Hall.