2024-03-29T13:16:36Z
http://dam.journal.art.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=89
نامه هنرهای نمایشی و موسیقی
2008-2649
2008-2649
1397
9
17
زبان جنسیتی و نقش آن در خلق کنش و شخصیت در درامهای رادیویی
مجید
شریفخدایی
فردوس
آقاگلزاده
مونا
شکری
در نمایش رادیویی عناصر صوتی و زبان جایگاه با اهمیتی دارد. چنانچه ظاهراً آنچه برای شنونده، بازنمایی از «جنسیت » دارد، تنها صدای بازیگر است. این ظرفیت سبب میشود حتی بازیگر بتواند، با تغییر صدا، به جای شخصیتهای مخالف با جنس خود بازی کند. اما با این حال در شناخت «جنسیت » تنها همهچیز به صدای بازیگر محدود نمیشود. کلام و احساس بازیگر هم میتواند جلوهای از «جنسیت » او باشد. «زبان جنسیتی »، زبان زنان و مردان یک جامعه، تحت تأثیر فرهنگ و هنجارهای آن است. در این پژوهش تلاش شده تا بعد از بیان ویژگیهای «زبان جنسیتی »، ابعاد استفاده از آن در درا مهای رادیویی بررسی شود تا تأثیر این زبان در خلق «کنش » و «شخصیتپردازی » یک اثر دراماتیک مشخص شود. با توجه به مبانی نظری تحقیق (الگوی جنسیت) و بعد از تحلیل محتوای کیفی ده نمایش پخش شده از شبکۀ رادیویی جوان در دهۀ هشتاد، مشخص شد که استفاده از «زبان جنسیتی» به خلق «شخصیت » میانجامد. زبان جنسیتی دو نیروی برابر و متضاد کلامی خلق میکند که باعث پرورش شخصیت ها و بروز کنش در آ نها میشود.
زبان جنسیتی
نمایش رادیویی
شخصیت
کنش
2019
02
20
5
16
http://dam.journal.art.ac.ir/article_677_1ab395d89215444244434acf8bf5a431.pdf
نامه هنرهای نمایشی و موسیقی
2008-2649
2008-2649
1397
9
17
بازشناسی نخستین نسخۀ مکتوبِ خیمهشببازی در ایران
شهرام
حبیبالله زرگر
اگرچه عمر نمایشهای عروسکی در ایران به تصریح مدارک موجود عمر کوتاهی نیست، اما عدم ثبت و ضبط آن که محصول ذاتِ متنگریزِ آن است راه را بر پژوه شهای جدیتر میبندد. هرگونه اشاره و یادداشتی در تواریخ، سفرنامهها، تذکرهها، حکایات و...که مُبَیّن اجرایی از یکی از همین نمایشها باشد، میتواند فرصتی مغتنم برای هر پژوهشگری فراهم سازد. این مقاله سعی دارد با دستمایهقراردادن یکی از دو متن ثبتشده از دو اجرای نمایش عروسکی که حدود یک قرن پیش توسط ایرانشناس روسی، «رومان آندریویچ گالونفُ» در تهران ثبت گردیده و تا امروز قدیمیترین متون ثبتشده از این گونۀ نمایشی محسوب میگردد به تحلیل و واکاوی عناصر موجود در آن بپردازد و شناختی از بازتاب شرایط اجتماعی فرهنگی آن دوران در شکلدهی به اجزا و ترکیبات این گونۀ نمایشی ارائه دهد. به این منظور با تحلیل متن مکتوبِ گردآوردۀ گالونفُ، عناصر موجود شامل طرح داستانی، تعداد شخصیتهای عروسکی، روابط بین شخصیتها، ویژگیهای زبانی، موسیقی، تصنیف، آواز و رقص موجود در آن استخراج گردیده و با عناصر موجود یا شناختهشدۀ نمایشهای خیمهشببازی متأخرتر مقایسه میشود تا چشماندازی از تأثیرات اجتماعی فرهنگی آن دوره بر شکل اجرایی این گونۀ نمایشی ترسیم گردد. بازشناسی و تحلیل روند تحول این نمایشها در یک قرن اخیر، و بررسی زمینههای تأثیرگذار اجتماعی بر آن میتواند زمینهسازِ پژوه شهایی جدید در زمینۀ دیگر نمایشهای در حال افول باهدف شناخت، بازیافت و احیای آن ها باشد.
نمایش ایرانی
نمایش عروسکی
خیمهشببازی
مبارک
گالونُف
2019
02
20
17
34
http://dam.journal.art.ac.ir/article_678_a2269a64a7668d278b88f8b22a383b8e.pdf
نامه هنرهای نمایشی و موسیقی
2008-2649
2008-2649
1397
9
17
آیین نمایشی شیر در ششتمد سبزوار: بازنمایی جهانبینیها و ارزشهای فرهنگی در آیین
ولیالله
ملکوتیفر
موسیالرضا
غربی
محمدحسن
موسوی
آیین شیر، آیینی عاشورایی است که در برخی نقاط ایران بهویژه ایران مرکزی مانند یزد، شاهرود بهطور گسترده اجرا میشود. در آیین شیر که در ایام عزاداری امام حسین (ع) اجرا میشود، فردی با پوشیدن لباس و زدن ماسکی به صورت بهشکل شیر درآمده، با انجام حرکات و آواهایی در میان عزاداران حسینی بهطور نمادین به عزاداری و سوگواری سید و سالار شهیدان میپردازد. این پژوهش به بررسی انسانشناختی این آیین در منطقهایی از جنوب سبزوار میپردازد. در این راستا روایتهای مختلف شیر در نظام آیینی عاشورای ششتمد سبزوار مورد اشاره و بررسی قرار گرفته است. این بررسی با رویکردی همزمان و ملهم از بحث نظری ویکتور ترنر در باب نمادهای آیینی به تجزیه و تحلیل آیین مورد نظر در ششتمد میپردازد. نتایج این مطالعۀ مردمنگارانه، نماد آیینی شیر را به مثابه نمادی دارای تراکم معنایی مطرح میسازد. این تراکم در یک تکثر معنایی در طیفی از مسائل عاطفی تا هنجاری در خدمت ارائۀ تصویر فرهنگی امام (ع) در جامعۀ مورد مطالعه است. این تصویر فرهنگی را میتوان از خلال ترکیب عظیمِ مظلوم نشان داد. چنین تصویری از امام مبین نوعی جهانبینی و الهیات شیعی است که در آن امام در رأس هرم و در مرحلۀ ماقبل خدا قرار میگیرد؛ درنتیجه همۀ اشکال هستی در ذیل آن تعریف شده و در خدمت آن و در کنترل او میباشند. چنین الهیاتی در سطوح خردتر خود را در برخی از ارز شهای فرهنگی جامعه مانند پیشواگرایی نشان میدهد.
آیین شیر
آیی نهای سنتی عزاداری
ششتمد سبزوار
تصویر فرهنگی امام
الهیات شیعی
پیشواگرایی
2019
02
20
35
48
http://dam.journal.art.ac.ir/article_679_da0cc4c241a2f694b374f62c13af62cb.pdf
نامه هنرهای نمایشی و موسیقی
2008-2649
2008-2649
1397
9
17
تحلیل نشانهشناختی کلیشههای جنسیتی و پایگاه اجتماعی در دو فیلم برف روی کاجها و یه حبه قند
مهوش
خادمالفقرایی
مسعود
کیانپور
رسانه از طریق ارائۀ رمزگانهای مخصوص به خود نهتنها فرهنگ موجود را به مخاطبان عرضه میکند، بلکه خود نیز به صورت فعالانه دست به معناسازی و تولید فرهنگ میزند. محصولات فرهنگی به ویژه فیلمها دارای ایدئولوژی هستند، و آنچه را که تاریخمند و مخلوق فرهنگی خاص بوده، بیزمان و بیمکان و در واقع به صورت طبیعی جلوه میدهند. بازنمایی زنان و مردان در رسانهها موضوعی با اهمیت است و همراهشدن این بازنمایی با کلیشههای جنسیتی اهمیت این موضوع را چند برابر میکند. در این مقاله به بررسی نحوۀ رمزگذاری رمزهای جنسیتی در فیلمهای برف روی کاجها و یه حبه قند پرداخته شده است. روش مورد استفاده نشانهشناسی با رویکرد جان فیسک است که سه سطح مجزا را مورد بررسی قرار میدهد. نتایج بهدستآمده نشان میدهد که برف روی کاجها، متعلق به طبقۀ متوسطِ بالا، با عدم حضور کلیشههای جنسیتی به صورت آشکار و یه حبه قند، متعلق به طبقات متوسطِ پایین، با حضور آشکار کلیشههای جنسیتی نمایش داده شده است. رمزگشایی این همنشینی نشان میدهد که فیلمهای دارای رمزهای جنسیتی، خانوادههایی خوشبخت دارند و برعکس در فیلمهایی که دید مثبتی به زن وجود دارد، خانوا ههایی ازهمپاشیده دیده میشود. بنابراین مخاطب اقناع میشود که برای داشتن خانوادهای خوشبخت وجود چنین کلیشههایی ضروری و لازم است.
کلیشه های جنسیتی
بازنمایی
پایگاه اجتماعی
ایدئولوژی
نشانه شناسی
2019
02
20
49
64
http://dam.journal.art.ac.ir/article_680_970abfcfef0384abbde293b6372bd216.pdf
نامه هنرهای نمایشی و موسیقی
2008-2649
2008-2649
1397
9
17
شناخت و تحلیل تن فیلم در سینمای کیارستمی از منظر پدیدارشناسی فیلم ویوین سوبچاک
حسن
ابراهیمی اصل
سیامک
پناهی
منوچهر
فروتن
پدیدارشناسی با هدف اتحاد بین سوژه و ابُژه و بازتعریف جدیدی از پیوند بین انسان و محیط پیرامون به جای قرارگرفتن مقابل یکدیگر، در مکاتب فلسفی ظهور نمود. پدیدارشناسی سینما نیز با سودای ایجاد ارتباط و دیالوگ بین تماشاگر و فضای فیلم در دو رویکرد اصلی در مطالعات سینمایی در اواخر قرن بیست، پی گرفته شد. یکی از این رویکردها متکی بر ادراک تنانۀ مرلوپونتی بوده و توسط ویوین سوبچاک در تجربۀ فضای سینمایی، تجزیه و تحلیل گشته است. هدف ما در این پژوهش شناخت و تحلیل تن فیلم در سینمای کیارستمی با تکیه بر چارچوب فلسفی ذکر شده است، و الگووارۀ پژوهش جهت نیل به این هدف، پدیدارشناسی است که با روش تفسیری، حرکت به ماهیت پدیدهها شکل میگیرد، و همچنین تحلیل اطلاعات در این پژوهش به کمک مدلسازی تئوریهای تن فیلم ویوین سوبچاک انجام شده است و در نهایت به این نتیجه میرسیم که تن فیلم در سینمای کیارستمی در یک نزدیکی و همذاتی مشخصی نسبت به تن انسان، در دریافت و بیان جهان اطراف که مؤلفۀ مشترک فهمی آنهاست، میباشد و در این راه نیز سعی در حذف همۀ واسطهها دارد.
پدیدارشناسی
فیلم
تن
کیارستمی
ویوین سوبچاک
2019
02
20
65
77
http://dam.journal.art.ac.ir/article_681_dfd7386ff52c39c96aac6438eb32743a.pdf
نامه هنرهای نمایشی و موسیقی
2008-2649
2008-2649
1397
9
17
بنیانهای سیاستگذاری رسانهای در انیمیشن؛ مطالعهای بر رویکرد ایران به انیمیشن به عنوان ابزار قدرت نرم
محمدرضا
حسنایی
سعیده سادات
موسوی
سیاستهای فرهنگی رسانهای غالباً از سوی دولتها به منظور کنترل و نیز حمایت از توسعۀ فرهنگ و هنرها اتخاذ میشوند. در طی این روند سیاستگذاران گاهی با دخالت مستقیم در روند تولید آثار هنری و گاهی با حمایت غیرمستقیم از هنرمندان، اهداف مورد نظر خود را دنبال میکنند. با توجه به قدرت منحصربهفرد رسانۀ انیمیشن در انتقال آراء ایدئولوژیکی خاص به نسل جوان، این مقاله بر آن است تا با مطالعۀ روند سیاستگذاری در حوزۀ انیمیشن، به بررسی ویژگیها و ملزوماتی بپردازد که میتواند در تبدیل این صنعت فرهنگی خلاق به یک سرمایۀ ملی مؤثر در افزایش قدرت ملی، سهیم باشد. در این راستا، در بخشهای اول تا سوم مقاله مطالعۀ نظری بر اصول بنیادین سیاستگذاری در انیمیشن و مفاهیم مرتبط با آن نظیر صنایع فرهنگی، ایدئولوژی، هویت و قدرت نرم صورت گرفته است. بخش چهارم مقاله به بررسی رویکرد کنونی ایران به انیمیشن بهعنوان ابزار قدرت نرم و نیز عوامل سیاسی اجتماعی مؤثر در شکلگیری این رویکرد میپردازد. در پاسخ به چالش مطرحشده در این بخش در ارتباط با چگونگی گذر ایران از رویکرد تبلیغاتی سنتی خود در برنامهسازی و تولید انیمیشن، در بخش پایانی مقاله تلاش شده است تا راهکارهایی در این خصوص با تکیه بر نظرهای جوزف نای در ارتباط با قدرت نرم ارائه شود.
سیاست رسان های
صنایع فرهنگی
قدرت نرم
تبلیغات ایدئولوژیک
انیمیشن
2019
02
20
79
98
http://dam.journal.art.ac.ir/article_682_cd2da478d732cb8eb615fc9a3e0c00f3.pdf
نامه هنرهای نمایشی و موسیقی
2008-2649
2008-2649
1397
9
17
بررسی مفهوم و ساختار مُدالِ مقام در موسیقی کردستان عراق (تجزیه وتحلیل دو مقام ا للهوَیسی و آی آی)
محمداشکان
نظری
موسیقی مقامی جدیترین گونۀ موسیقی، و مقام، مهمترین مفهومِ موسیقایی در میان کُردهای عراق است. این مفهوم در موسیقیِ بسیاری از کشورهای خاورمیانه با تعاریف و معانی مختلفی وجود دارد. پژوهشِ حاضر، تلاشی در جهت پیبردن به مفهوم و ساختارِ موسیقاییِ مقام در کردستان عراق است. مسئلۀ اصلیِ تحقیق، پرسش از ساختار مُدال و بنیادهای تئوریک مقامهای موسیقیِ کُردی است. هدف اصلی مقاله، تبیین مبانی نظری این موسیقی بوده و به همین جهت، ابتدا از طریق مطالعۀ پیشینۀ پژوهش و حضور در محل و انجام مصاحبه با موسیقیدانان منطقه و سپس با تجزیه و تحلیل مُدال و واسازی ساختاری مقامها سعی شده تا مفهوم مقام و بنیانهای نظری آن بررسی و تبیین شوند. نتایج حاصله نشان میدهند که مقام در کردستان عراق در دو مفهوم اساسی بهکار میرود: اولین و عمومیترین مفهوم آن، اجرای آوازی یا سازی، با وزن آزاد و دومین کاربرد آن بهعنوان مُد است. سه عنصر اساسیِ اشل صوتی، نقش درجات و ملودی مُدل در هویتبخشیِ مقامها نقش اساسی دارند. این در حالی است که مُد در میان موسیقیدانان کردستان، بیشتر به اشل صوتی اشاره دارد. درواقع، موسیقیدانانِ منطقه، تنها عنصرِ هویتبخشِ مُد یا مقامها را اشل صوتی میدانند.
کردستان عراق
موسیقیِ مقامی
مقام
مُد
ساختار مُدال
2019
02
20
99
123
http://dam.journal.art.ac.ir/article_683_b47d8b8638c283f5f067e9fff8739909.pdf
نامه هنرهای نمایشی و موسیقی
2008-2649
2008-2649
1397
9
17
موانعِ ارزیابی و ارزشگذاری اجرای موسیقی
حمیدرضا
دیبازر
فرزاد
حاجیهاشمی
اجرای صحیح و آگاهانه، آنگونه که از سوی جامعۀ موسیقی درخواست میشود، همواره یکی از دغدغههای نوازندگان در حال تحصیل علمی این رشته بوده است. در راستای تحقق این امر ارزیابی و ارزشگذاری اجراهای موسیقی توسط اساتید شاید یکی از مهمترین ابزار آموزشیِ دانشگاهی برای تمیزدادن اجرای صحیح و ناصحیح در جهت الگوبرداری و آموزش نوازندگان است؛ اما آیا ارزیابی کمّی موسیقی و متعاقب آن نمرهدهی به اجرای موسیقی ممکن است؟ اگر ممکن است بر اساس کدام معیار؟ نحوۀ ساخت موسیقی، تبدیل آن به متن، یا بهطور عمومی همان نتنوشت و بازخوانی و اجرای آن، وابسته به عواملی است که با معیارهای سنجش دقیق با رویکرد علمی دانشگاهیِ حال حاضر کمتر مطابقت دارد. همچنین علاوه بر اثر موسیقی که همانند موجودی زنده دارای ثابتها و متغیرهایی است، در سوی دیگر این مسئله نوازنده، آهنگساز و مخاطب قرار دارند که آ نها نیز دارای پیچیدگیهایی ذهنی و جسمی هستند که در افراد و در شرایط گوناگون به درجات متفاوت در ارزشگذاری اجرای موسیقی مؤثر هستند. پس از بررسی مسائلی پیرامون کرانههای اثر هنری، آگاهی و اختیارات مخاطب و اجر اکنندۀ موسیقی در مورد اثر و استدلال در مورد امکان ارزیابی دقیق آثار و اجراهای موسیقی از روی نتنوشت، دیدگاهی متفاوت نمایان میشود که راهحلهایی جدید برای ارزیابی اجرای موسیقی میطلبد.
تفسیر نتنوشت
ارزیابی
ارزشگذاری
ترجیح
سیالیت
2019
02
20
123
131
http://dam.journal.art.ac.ir/article_684_6bc4d4ed9d140636897e190aa1c6e59b.pdf